Alergia wziewna u dzieci: przyczyny, objawy, leczenie.

Alergie stają się coraz większym problemem współczesnej pediatrii. Wiele dzieci cierpi z powodu objawów związanych z nieadekwatną reakcją organizmu na niegroźne czynniki pokarmowe lub powietrzne. Pierwsze objawy alergii pojawić się mogą już w najmłodszym wieku, nawet u kilkumiesięcznych niemowlaków. Jest to schorzenie, na które warto zwrócić uwagę, ponieważ wdrożenie odpowiedniego postępowania pozwoli na zmniejszenie objawów i poprawę komfortu życia dziecka.

Czym jest alergia

Alergia to reakcja organizmu związana z nadmierną aktywnością układu immunologicznego. Układ immunologiczny dziecka reaguje w sposób nieadekwatny na alergeny, które dla zdrowych osób są całkowicie niegroźne. Reakcja ta może wiązać się z niewielkimi objawami takimi jak kaszel, łzawienie oczu lub katar sienny, jednak spotkać możemy się z przypadkami, w których odpowiedź układu immunologicznego jest tak intensywna, iż prowadzi do rozwinięcia wstrząsu anafilaktycznego będącego bezpośrednim czynnikiem zagrażającym życie dziecka. Alergia jest schorzeniem coraz częściej spotykanym w naszym społeczeństwie – wiązać się może to ze wzrostem zanieczyszczenia powietrza, a także wprowadzeniem wielu środków chemicznych do pożywienia.

Alergia – choroba dziedziczna

Warto zwrócić uwagę na to, że alergia jest chorobą dziedziczną. Większość dzieci cierpiących z powodu alergii posiada obciążony w tym kierunku wywiad rodzinny. Jeśli jedno z rodziców dziecka choruje to ryzyko rozwinięcia alergii wzrasta dwukrotnie w stosunku do zdrowej populacji. Gdy oboje rodziców choruje to ryzyko wzrasta dużo bardziej. Oczywiście istnieje jednak możliwość pojawienia się choroby również u dzieci o nieobciążonym wywiadzie. Jakie schorzenia u rodziców mogą zwiększać ryzyko choroby u dziecka? Są to oczywiście alergia wziewna i pokarmowa, ale również astma, atopowe zapalenie skóry lub alergiczne zapalenie spojówek. Dziecko nie musi odziedziczyć dokładnie tej samej choroby – będzie ono jedynie charakteryzowało się większy ryzykiem rozwinięcia nieprawidłowej odpowiedzi immunologicznej na alergeny.

Alergia wziewna u dzieci: przyczyny, objawy, leczenie

Jednym z najczęściej spotykanych typów alergii jest alergia wziewna. Spotykamy się z nią już u najmłodszych dzieci. Głównym czynnikiem wpływającym na pojawienie się jej jest jak już wcześniej wspominaliśmy obciążony wywiad rodzinny. Dodatkowo wpływ na rozwój alergii ma również zanieczyszczone środowisko, w którym żyjemy. Niestety nie posiadamy sposobu na ochronę naszego dziecka przed pojawieniem się alergii. Pojawiły się głosy, które wskazują karmienie piersią na jeden z czynników profilaktycznych, szczególnie u dzieci z obciążonym wywiadem rodzinnym, jednak nie zostało to potwierdzone w trakcie badań naukowych.
Alergia wziewna to nieprawidłowa reakcja organizmu dziecka na alergeny krążące w powietrzu. Zazwyczaj jest to choroba, której objawy pojawiają się sezonowo w zależności od obecności danego alergenu. Objawy, które powinny zwrócić uwagę rodzica to przedłużający się katar, trudności z oddychaniem, napadowy kaszel, najczęściej w określonych godzinach, np. nad ranem. Są to zatem objawy, które mogą wskazywać również na infekcję wirusową lub bakteryjną – jednak utrzymywanie się ich przez długi okres lub pojawianie się ich sezonowo jest wskazówką, które powinna poprowadzić naszą diagnostykę w kierunku alergii.

Warto zwrócić uwagę na to jakie alergeny najczęściej wywołują nieprawidłową reakcję ze strony organizmu naszego dziecka. Są to:

  • Roztocze kurzu domowego
  • Alergeny kontaktowe: sierść zwierząt, metale, środki owadobójcze.
  • Ukąszenia owadów: ukąszenia szerszenia, osy, meszki, a także pszczół.
  • Alergeny np. antybiotyki.
  • Pyłki roślin, traw (olcha, bylica, brzoza).
  • Zarodniki pleśni i grzybów.
  • Zanieczyszczone powietrze, smog, dym.

Najpopularniejsze alergie wziewne to reakcja na roztocza kurzu domowego oraz płytki roślin. W przypadku pierwszym objawy zazwyczaj nasilają się w okresie jesienno-zimowym, gdy więcej czasu spędzamy w zamkniętych pomieszczeniach. W drugim przypadku objawy będą pojawiać się w momencie, gdy przypada okres pylenia danej rośliny.
W jaki sposób możemy w stu procentach potwierdzić obecność alergii u naszego dziecka? Niezbędne będzie tu wsparcie ze strony lekarza oraz wykonanie odpowiednich badań. Dwa badania wykorzystywane w diagnostyce alergii to testy skórne oraz badania krwi. Testy skórne polegają na wprowadzeniu do niewielkich nakłóć na skórze alergenów i porównanie reakcji w stosunku do próby kontrolnej oraz próby z histaminą. Badania z krwi umożliwiają nam ocenę obecności alergii na podstawie poziomu przeciwciał z grupy IgE. Dzięki tym badaniom uzyskać możemy informację na temat konkretnych alergenów, które odpowiedzialne są za nieprawidłową reakcję organizmu naszego dziecka.

W jaki sposób leczymy alergię wziewną, w przypadku której nie możemy po prostu unikać czynnika sprawczego, jak w przypadku alergii pokarmowej? W przypadku alergii wziewnych leczenie powinno zostać zaplanowane przez lekarza i polegać będzie głównie na podawaniu leków z grup GKS oraz leków przeciwhistaminowych w okresie objawowym. Istnieją również coraz nowocześniejsze metody leczenia takie jak odczulania, jest to jednak rozwiązanie, gdy objawy alergii wywołuje jeden konkretny i dobrze znany alergen. W zależności od objawów oraz aktywności układu immunologicznego lekarz dostosuje indywidualne leczenie zgodnie z potrzebami chorego. Oczywiście warto również starać się choć częściowo ograniczyć kontakt dziecka z alergenem.